Μυστικισμός

Η ποιητική αυτή συλλογή γράφτηκε στη μνήμη των εθνικών ποιητών Διονυσίου Σολωμού και Ανδρέα Κάλβου, οι οποίοι περιέγραψαν με σαφήνεια και ακρίβεια τις πτυχές της πολύπλευρης και πολυσυζητημένης έννοιας της ελευθερίας.

Η αναψηλάφηση των βαθιών νοημάτων της ελευθερίας σε επίπεδο ατομικό, κοινωνικό και εθνικό, γίνεται με αντικειμενικό σκοπό να θυμούνται οι παλαιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι.

Δεν θα μπορούσε βέβαια κάποιος να αγνοήσει σημαντικά σημεία από την πλούσια αρχαία ελληνική γραμματεία που βοηθούν στην καταγραφή και κατανόηση της ελευθερίας του ανθρώπου, όπως είναι μερικές από τις θεότητες του αρχαίου ελληνικού πανθέου. Όπως, επίσης, δεν παραλείπεται να αναφερθούν και λαϊκές δοξασίες, π.χ. ο μύθος της Γοργόνας, που βοηθούν και αυτές με τον δικό τους τρόπο στην κατανόηση της μεγάλης έννοιας της ελευθερίας

Ταυτόχρονα, στο βιβλίο αυτό, αναφέρονται διαχρονικά γεγονότα και σημαντικά στοιχεία που καθορίζουν τη ζωή του κάθε ανθρώπου, από την γέννησή του μέχρι τον θάνατό του, χωρίς αυτά να αποστασιοποιούνται από την πάντα επίκαιρη έννοια της ατομικής του ελευθερίας.

Τέλος το βιβλίο καταλήγει με ένα πανανθρώπινο ύμνο για την Ελευθερία, όπως τουλάχιστον τον προσεγγίζει ο γράφων, ο οποίος δεν ξεχνά ούτε στιγμή ότι ο κύριος κριτής ενός συγγραφικού έργου, διαχρονικά, είναι μόνον ένας: ο αναγνώστης!

Βασικό θέμα της πραγματείας, που στη βασική της μορφή αποτέλεσε τη διδακτορική διατριβή του Σοπενχάουερ, είναι η λεγόμενη «αρχή του αποχρώντος (επαρκούς) λόγου», σύμφωνα με την οποία όλα τα πράγματα μέσα στον κόσμο έχουν κάποια επαρκή αιτία που δικαιολογεί την ύπαρξή τους με απολύτως κατανοητό τρόπο. Έτσι η αρχή του αποχρώντος λόγου γίνεται η βάση όλων των επιστημών. Όπως ομολογεί ο ίδιος ο συγγραφέας, το έργο αυτό αποτέλεσε το υπόβαθρο όλου του φιλοσοφικού του συστήματος.

Στην πρώτη πραγματεία που εμπεριέχεται στο βιβλίο, η οποία φέρει τον τίτλο Το ιδανικό και το πραγματικό, ο Άρθουρ Σοπενχάουερ εξετάζει τι στην αντίληψή μας για τα πράγματα ανήκει στον χώρο του ιδανικού, τι μπορεί δηλαδή να αποδοθεί σε εμάς τους ίδιους και δεν αποτελεί απεικόνιση μιας αντικειμενικής πραγματικότητας, και τι μπορεί να υπάρχει αντικειμενικά και ανεξάρτητα από τη δική μας αντίληψη, και αφού παραθέσει τις απόψεις άλλων φιλοσόφων, ξεκινώντας από τον Πλωτίνο, καταλήγει στη δική του θέση. Στη δεύτερη πραγματεία, η οποία φέρει τον τίτλο Ο άνθρωπος και το πεπρωμένο, ο Σοπενχάουερ, κάνοντας και πάλι μια αναδρομή στις απόψεις παλαιότερων, κυρίως αρχαίων, φιλοσόφων, εκφράζει τον προβληματισμό του για μια φαινομενική σκοπιμότητα που φαίνεται να ενυπάρχει στο πεπρωμένο των ανθρώπων, ούτως ώστε όλα όσα τους συμβαίνουν μοιραία να δίνουν την εντύπωση ότι αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου εκπονημένου από κάποια άγνωστη δύναμη υπέρτερη από αυτούς.